Huzursuz bağırsak sendromunu yönetmenin en iyi yolu, rahatsızlık dönemlerine neyin neden olabileceğini anlamak ve ardından bunları ortadan kaldırmak. İlaçlar, stres yönetimi ve probiyotikler sendromun önüne geçmeye yardımcı olurken, yemek yeme alışkanlıklarımız da odak noktamız olmalı. Sofra/Compass Group Türkiye Ülke Diyetisyeni Emel Terzioğlu Arslan, beslenme tarzımızda yapacağımız 6 ufak değişiklikle IBS’yi kontrol altına almanın mümkün olduğunu belirtiyor.
İrritabl (huzursuz) bağırsak sendromu veya IBS, yaşam kalitesini önemli ölçüde azaltan bir dizi gastrointestinal semptomu ifade ediyor. Günümüzde son derece yaygın olan IBS, kalın ve ince bağırsakları etkileyen bir grup semptomla ilişkili. IBS’nin dünya çapında yetişkinlerin %10 ila 15’ini etkilediği tahmin ediliyor. Spesifik bir neden bilinmemekle birlikte, genetik, belirli zihinsel sağlık bozuklukları, gıda hassasiyetleri veya intoleransları, enfeksiyon veya bağırsak bakteri türü veya miktarındaki değişiklik dahil olmak üzere çeşitli faktörler IBS’ye katkıda bulunabiliyor. Bazı yiyecekler ve stres semptomları da bunu tetikleyebiliyor. Diyet değişiklikleri, stres yönetimi ve sağlıklı, aktif bir yaşam tarzı IBS’yi yönetmeye yardımcı olabiliyor. IBS belirtileri değişiklik göstermekle birlikte, tipik olarak karın ağrısı, kramp, kabızlık veya ishal, şişkinlik veya gaz şikayetleriyle ortaya çıkıyor.
IBS’li kişilerin stres ve diyetin rol oynayabileceği hassas bir bağırsak sistemine sahip olduklarını belirten Emel Terzioğlu Arslan, “Stres, kolon, beyne bağlanan sinirleri içerir. IBS’li kişilerde stres, kolondaki spazmları uyararak rahatsızlığa ve ağrıya neden olabilir. Diyette ise, IBS’li bazı kişiler, büyük öğünler veya yüksek yağlı yiyecekler yedikten sonra semptomların kötüleştiğini bildirebiliyorlar. Belirli gıdalar da semptomları tetikleyebilir ve kişiden kişiye değişebilir” diyor.
Arslan’a göre, yemek yeme tarzındaki basit değişiklikler rahatlama sağlayabilir ve alevlenmeleri azaltabilir. İşte 6 basit adım:
- Düzenli beslenme alışkanlıkları oluşturun. Yemeklerinizi her gün aynı saatte yemek, bağırsaklarınızı düzenlemeye yardımcı olabilir.
- Büyük öğünler yerine küçük, sık öğünler yiyin. Bu, bağırsak yolunuzdan geçen yiyecek miktarın az olmasını sağlayarak semptomları azaltabilir.
- Diyet lifi açısından zengin yiyecekler yiyin. Meyveler, sebzeleri, kurubaklagiller ve yulaf, bulgur, kahverengi pirinç ve tam buğday ekmeği gibi tam tahıllı gıdaları beslenmenize ekleyin. Ancak değişiklikleri yavaş yapın. Çok hızlı eklemek gaz, şişkinlik ve kramplara neden olabilir.
- Yeterince su tüketin. Lif, yiyecekleri bağırsağınızda hareket ettirmek için vücudunuzdan su çeker. Bu yüzden yeterli su olmadan kabız olabilirsiniz.
- Ne içtiğine dikkat et. Alkol ve kafein bağırsaklarınızı uyararak ishale neden olabilir. Sorbitol, mannitol ve ksilitol gibi şeker alkolleri içeren yapay tatlandırıcılar da ishale neden olabilir. Gazlı içecekler gaz üretebilir.
- Sorunlu yiyecekleri ve yeme alışkanlıklarını tanımlayın. Alevlenmeler sırasında günlük yiyecek alımınızı bir yiyecek günlüğüne kaydetmek, hangi yiyeceklerin IBS semptomlarına katkıda bulunduğunu anlamanıza yardımcı olabilir.